Alle wegen vertrekken uit Rome
Behalve aan watervoorzieningen was er ook nood aan efficiënte transportmogelijkheden, in de eerste plaatst voor het leger. Dat moest immers in een recordtempo overal in het Romeinse Rijk kunnen worden ingezet. Daarom werd vanaf de vroege republiek een groot wegennet uitgebouwd met de hoofdstad Rome als centraal knooppunt.
In het Nederlands staat die Romeinse “viae” bekend als “heirwegen”. Dat woord heeft geen Latijnse oorsprong, wel een Germaanse: “herja” is Oudnederlands en betekent “leger”.
Het spreekt vanzelf dat die heirwegen ook werden gebruikt voor andere doeleinden, zoals handel en communicatie. Er werd immers steeds meer handel gedreven met alle uithoeken van het rijk en men moest vlot met elkaar kunnen communiceren, waar men zich ook bevond.
In totaal beschikte het Romeinse Rijk op zijn hoogtepunt over zo’n 400 000 km “viae”, waarvan 80 000km met steen was verhard. De langste en een van de eerste heirwegen was de “Via Appia”, die vanuit Rome naar de zuidelijke havenstad Brindisium voerde.
In het Nederlands staat die Romeinse “viae” bekend als “heirwegen”. Dat woord heeft geen Latijnse oorsprong, wel een Germaanse: “herja” is Oudnederlands en betekent “leger”.
Het spreekt vanzelf dat die heirwegen ook werden gebruikt voor andere doeleinden, zoals handel en communicatie. Er werd immers steeds meer handel gedreven met alle uithoeken van het rijk en men moest vlot met elkaar kunnen communiceren, waar men zich ook bevond.
In totaal beschikte het Romeinse Rijk op zijn hoogtepunt over zo’n 400 000 km “viae”, waarvan 80 000km met steen was verhard. De langste en een van de eerste heirwegen was de “Via Appia”, die vanuit Rome naar de zuidelijke havenstad Brindisium voerde.
Het Forum Romanum is het hart van het Romeinse Rijk en op het Forum stond het hart der harten, het centrum en vertrekpunt van een immens wegennet: de Gouden Mijlsteen (milliarium aureum), die dateert uit de tijd van Augustus.
De wegen werden genoemd naar hun plaats van bestemming (de Via Ostiensis, de Via Tiburtina, de Via Praenestina), of naar de magistraat onder wiens leiding de aanleg begonnen was (de Via Appia, de Via Flaminia, de Via Aemilia).
De oudste weg is de Via Salaria = de Zoutweg, die over het Forum Romanum liep en het zout, gewonnen in de zoutpannen bij de Tibermonding, van de kust naar het Italiaans binnenland bracht.
De wegen werden genoemd naar hun plaats van bestemming (de Via Ostiensis, de Via Tiburtina, de Via Praenestina), of naar de magistraat onder wiens leiding de aanleg begonnen was (de Via Appia, de Via Flaminia, de Via Aemilia).
De oudste weg is de Via Salaria = de Zoutweg, die over het Forum Romanum liep en het zout, gewonnen in de zoutpannen bij de Tibermonding, van de kust naar het Italiaans binnenland bracht.
In de zuidwaartse richting liep de oude Via Latina (via het binnenland), die ten tijde van de Samnitische oorlogen vervangen werd door de Via Appia (langs de kust); de aanleg begon onder de blinde Appius Claudius in 312 v.C. en liep aanvankelijk naar Capua, maar werd later verder getrokken via Tarente naar Brindisi. Daar markeert een zuil het einde van de Via Appia.
Wanneer een keizer een nieuwe weg wou laten aanleggen, dan stond er een hele ploeg klaar onder de leiding van een Romeinse supervisor, een architect en een ingenieur.
Wanneer een keizer een nieuwe weg wou laten aanleggen, dan stond er een hele ploeg klaar onder de leiding van een Romeinse supervisor, een architect en een ingenieur.
De Romeinse wegen zijn opvallend recht, ze bestaan uit een reeks van rechte stukken, telkens verbonden door een kleine hoek. Langs de wegen stonden om de mijl mijlstenen (miliaria), waarop de afstand (in mijl) tot het begin van de weg aangegeven was.
Belangrijke punten (bv. de fora van de steden) hadden een grotere mijlsteen, met aanduiding van de afstanden tot verschillende steden (bv. de mijlsteen van Tongeren).
‘Heir’ of ‘heer’ is een in het Nederlands in onbruik geraakt woord voor leger. De Romeinen legden wel 80 000km wegen aan naar alle delen en kolonies van het Romeinse Rijk om met hun legers snel ter plaatse te zijn in geval van een opstand. Ook handelaars maakten gebruik van deze wegen. Dit feit ligt aan de oorsprong van het gezegd ‘Alle wegen leiden naar Rome’.
In een stad zien de wegen er anders uit. Ze lopen naar de zijkant schuin af zodat het regenwater in de greppel loopt. Er is dus een soort van riolering voorzien.
De voetganger kan vlot oversteken door een aantal uitstekende stenen, stapstenen, waarover hij naar de overkant kan gaan. Dit deed men, zodat de voetganger niet in de moddersporen van de karren terecht komt. De stapstenen staan een beetje uit mekaar zodat de karrenwielen er tussendoor kunnen rijden.
‘Heir’ of ‘heer’ is een in het Nederlands in onbruik geraakt woord voor leger. De Romeinen legden wel 80 000km wegen aan naar alle delen en kolonies van het Romeinse Rijk om met hun legers snel ter plaatse te zijn in geval van een opstand. Ook handelaars maakten gebruik van deze wegen. Dit feit ligt aan de oorsprong van het gezegd ‘Alle wegen leiden naar Rome’.
In een stad zien de wegen er anders uit. Ze lopen naar de zijkant schuin af zodat het regenwater in de greppel loopt. Er is dus een soort van riolering voorzien.
De voetganger kan vlot oversteken door een aantal uitstekende stenen, stapstenen, waarover hij naar de overkant kan gaan. Dit deed men, zodat de voetganger niet in de moddersporen van de karren terecht komt. De stapstenen staan een beetje uit mekaar zodat de karrenwielen er tussendoor kunnen rijden.